Hoe ontwikkel je een positieve mindset?

Van nature wordt ieder mens geboren met een sterke drang om nieuwe dingen te leren. Kijk maar eens naar de eerste levensjaren van een kind. Kinderen zijn dagelijks bezig met het leren van nieuwe dingen. Het begint klein (het ontdekken van hun voetjes, in de handjes klappen, omrollen) en wordt steeds groter (kruipen, lopen, praten en klimmen). En bij dit alles gaan ze er vol overgave voor. Ze geven niet op en zijn niet bang om fouten te maken of te vallen. Sterker nog, vaak kennen ze bijna geen angst.

Toch zie je regelmatig, dat naarmate kinderen opgroeien, die passie om nieuwe dingen te leren bij sommigen langzaamaan afneemt. En dat de motivatie en het geloof in zichzelf verdwijnt wanneer het even wat lastiger wordt. Hoe komt het dat dit bij sommige mensen standhoudt en bij anderen afneemt?

Mindset: hoe denk je over je eigen kunnen?

Carol Dweck, een Amerikaanse Psychologe die enorm veel onderzoek heeft gedaan naar het concept ‘motivatie’ en hoe het komt dat mensen succes hebben, verklaart hoe het komt dat die motivatie op den duur verdwijnt.

Het komt namelijk door een verschil in mindset. Oftewel, de overtuiging die je over jezelf en je eigen kunnen hebt. Dweck maakt onderscheid tussen een vaste mindset en een groeimindset.
– Geloof jij dat al jouw persoonlijke eigenschappen vaststaan? En geloof je dat je met bepaalde kwaliteiten geboren wordt? En dat je het hier de rest van je leven mee moet doen? Dan denk je vanuit een vaste mindset. “Ik ben nou eenmaal zo” is misschien een bekende gedachte.
– Ben je er daarentegen van overtuigd dat je jezelf kunt blijven ontwikkelen? Dat je kunt blijven groeien en jezelf verbeteren als je maar hard werkt en nieuwe ervaringen opdoet? Dan denk je vanuit een groeimindset.

En die laatste, die moeten we hebben voor het ontwikkelen van een positieve mindset.

De voordelen van een positieve mindset

Maar waarom zou je dat dan willen, een positieve mindset ontwikkelen? Denk eens terug aan de laatste keer dat je een slechte dag had. Zo’n dag waarvan je met recht kunt zeggen dat je écht liever in bed was blijven liggen. Misschien had je wel iemand in je omgeving die je ervan probeerde te overtuigen dat je het glas halfvol moet zien. Dat voor alles een oplossing bestaat. En dat er morgen weer een dag is met nieuwe kansen. Waarschijnlijk is dit iemand met een positieve mindset. Steeds meer onderzoeken tonen aan dat optimisme en positief denken zowel mentale als fysieke voordelen met zich meebrengt.  Zo zijn positieve denkers over het algemeen niet alleen lichamelijk gezonder, maar ook minder gestresst. In bepaalde onderzoeken kwam zelfs naar voren dat een positieve mindset ook invloed heeft op je immuunsysteem.

3 praktische tips voor het ontwikkelen van een positieve mindset

Stel dat je jezelf met name herkent in de vaste mindset, dan is er nog geen man (of vrouw) overboord. Je kunt namelijk verschillende dingen doen om een groeimindset – en daarmee een positieve mindset – te ontwikkelen.

1. Zie ‘mislukkingen’ en uitdagingen als een kans om iets nieuws te leren

Zoals Henry Ford ooit mooi verwoordde: “Failure is simply the opportunity to begin again, this time more intelligently”. Wanneer iets de eerste (of tweede, of derde) keer niet direct gaat zoals je het voor ogen had, dan kun je dat zien als een mislukking. Je kunt het echter ook zien als een kans om iets nieuws te leren. Je weet nu namelijk in ieder geval hoe het níét moet. Probeer het leren van iets nieuws als een avontuur te zien. Net als bij een ‘echt’ avontuur ga je door, ondanks dat het misschien spannend en nieuw is. Als je diezelfde houding aanneemt wanneer je bijvoorbeeld een uitdagende situatie op je werk tegenkomt, dan kun je er zomaar achter komen dat je vaardigheden bezit waarvan je niet eens wist dat je ze had.

2. Sta stil bij je eigen woorden en gedachten.

Denk eens na over de woorden die je dagelijks gebruikt. Niet alleen de woorden die je hardop uitspreekt, maar ook de woorden die de hele dag door je hoofd spoken. Luister eens écht naar wat je zegt en denkt. Zijn je woorden overwegend negatief en donker? Grote kans dat je datgene wat er op je pad komt ook zo zult ervaren. We hebben vaak de neiging om onze eigen ergste criticus te zijn. Censureer jezelf en word je eigen editor-in-chief. Vervang negatieve gedachten met positieve gedachten. Vervang veroordelende gedachten (zowel over jezelf als anderen) met acceptatie. Vervang afgunst met compassie. In plaats van te denken “ik heb deze opdracht echt verpest”, kun je jezelf trainen om in zo’n situatie te denken “ik probeer het de volgende keer op een andere manier”. Verschillende onderzoeken tonen aan dat zelfs zo’n kleine aanpassing in de manier waarop je tegen jezelf praat al invloed heeft op het vermogen om je gevoelens, gedachten en gedrag onder stress te reguleren.

3. Stop met zoeken naar goedkeuring van anderen.

Zoals Paulo Coelho ook aangeeft: “If you live to please others, everyone will love you except yourself”. Sterker nog, het is onmogelijk om aan ieders verwachtingen te voldoen. Dus je kunt maar beter doen waar je zelf echt blij van wordt. Beoefen zelfacceptatie en vertrouw op jezelf. Want aan het eind van de rit, ben jij de enige aan wie je verantwoording hoeft af te leggen. Goedkeuring naar jezelf is een cruciaal aspect in het behouden van je integriteit, wat er op de lange termijn voor zorgt dat je je gelukkig en voldaan voelt. Die drang naar goedkeuring loslaten gaat niet over één nacht ijs. Probeer zelfbewuster te worden en sta eens stil bij de momenten waarop je een goed gevoel hebt over jezelf. Wanneer was je voor het laatst echt trots op jezelf? Ongeacht de reactie van anderen. Denk eens na over keuzes die je hebt gemaakt waarbij je trouw bleef aan jezelf en waarvan je nu nog steeds denkt “dat heb ik toch maar even mooi gedaan!”